To problem , który często zgłaszają rodzice dzieci w wieku szkolnym.

Przyczyny tego zjawiska i ich rozwiazanie poznasz w tym artykule .

Czy wiesz,  że ponad 80 % dzieci  i młodzieży w wieku szkolnym ma problemy w nauce matematyki ,fizyki i chemii?

Jak temu zaradzić ?

Rozwiązanie jest prostsze niż myślisz !

Aby poprawić oceny naszych dzieci dobrze jest zapoznać się z kilkoma najważniejszymi  przyczynami tego zjawiska 

Oto kilka głównych przyczyn, które mogą wpływać na wyniki w nauce: 

1. Czynniki wewnętrzne

1.1 Problemy emocjonalne i psychologiczne związane z lękiem i stresem

Trudności adaptacyjne:

Nie każde dziecko z łatwością nawiązuje relacje i szybko odnajduje się w nowej grupie. Samotności, braku wsparcia i bliskich przyjaciół może powodować lęki i blokadę emocjonalną .

Często dostrzegalne jest to u dzieci zmieniających miejsce zamieszkania a co za tym idzie również otoczenie w którym funkcjonują.

Dla młodzieży dużym wyzwaniem jest zmiana szkoły z podstawowej na średnią . Inny system nauczania , większe wymagania nowi ludzie to stanowi dla młodego człowieka nie lada wyzwanie .

Lęk separacyjny:

Młodsze dzieci mogą odczuwać silny lęk przed rozłąką z rodzicami, co utrudnia im codzienne funkcjonowanie.

Jak temu zaradzić ?

Wskazówki w przypadku młodszych dzieci :

Stały harmonogram:

Utrzymywanie stałego harmonogramu dnia pomaga dzieciom czuć się bezpiecznie i przewidywalnie. Regularne godziny posiłków, snu i zabawy mogą zmniejszyć stres związany z adaptacją.

Rytuały pożegnania:

Krótkie, ale czułe rytuały pożegnania, takie jak przytulenie czy specjalne słowo, mogą pomóc dziecku poczuć się pewniej przy rozstaniu.

Wsparcie emocjonalne;

Regularnie rozmawiaj z dzieckiem o jego uczuciach. Pomóż mu nazwać i zrozumieć swoje emocje.

Techniki relaksacyjne:

Naucz dziecko prostych technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie czy wizualizacja spokojnych miejsc.

Przytulne miejsce w domu:

Stwórz w domu miejsce, gdzie dziecko może się zrelaksować i czuć bezpiecznie, np. kącik z poduszkami i książkami.

Pozytywne nastawienie:

Zachęcaj dziecko do skupienia się na pozytywnych aspektach szkoły, takich jak zabawa z rówieśnikami czy ciekawe zajęcia. Razem postarajcie się znaleźć jak najwięcej pozytywnych aspektów . Może to być fajna zabawa a przy tym nauczycie dziecko szukania dobrych stron w każdej nawet najtrudniejszej sytuacji.

W przypadku młodzieży zmieniającej szkołę z podstawowej na średnią (KLIKNIJ)

Otwarte rozmowy:

Staraj się rozmawiać z nastolatkiem o jego uczuciach i obawach związanych ze zmianą szkoły. Pomóż mu zrozumieć, że to normalne odczuwać stres i niepewność.

Przy tym ważne jest aby nie oceniać w żaden sposób ani nie ganić tego co czuje.

Trzeba okazać zrozumienie i cierpliwość .

Dla młodego człowieka nowa szkoła to wielkie wydarzenie i ogromna zmiana .

Nam może się to wydawać prozaiczne i zwyczajne .

Wsparcie psychologiczne:

W razie potrzeby skorzystaj z pomocy psychologa szkolnego lub terapeuty, który pomoże nastolatkowi radzić sobie z emocjami.

Wizyty w nowej szkole:

Przed rozpoczęciem nauki odwiedź nową szkołę razem z dzieckiem.

Pozwól mu zapoznać się z nowym miejscem i nauczycielami. Dobrze jest jeśli nastolatek sam pokarze ci nową szkołę i opowie niej wtedy poczuje wieź z nowym miejscem stanie się ono mu bliższe .

Informacje o szkole:

Zapewnij dziecku jak najwięcej informacji o nowej szkole, jej zasadach i wymaganiach, aby zmniejszyć niepewność

Zajęcia pozalekcyjne:

Zachęcaj nastolatka do udziału w zajęciach pozalekcyjnych, które rozwijają jego zainteresowania i pomagają nawiązywać nowe znajomości.

Przyjazna atmosfera w domu:

Stwórz w domu atmosferę, w której nastolatek czuje się akceptowany i wspierany. Regularne rozmowy i wspólne spędzanie czasu mogą pomóc w budowaniu więzi.

 UWAGA !

Unikaj mówienia mu ,że się nie nadaje do tej szkoły bo jest za głupi, że wiedziałeś ż sobie nie poradzi i temu podobne stwierdzenia .

Okaż zrozumienie i razem poszukajcie rozwiązania trudności .

Pomoc korepetytora może okazać się pomocna

Wsparcie rówieśników:

Zachęcaj nastolatka do utrzymywania kontaktu z przyjaciółmi z poprzedniej szkoły, co może pomóc w przejściu przez trudny okres adaptacji

Wyśmiewanie przez kolegów i koleżanki w szkole :

Dzieci, które stają się obiektem drwin, często przeżywają silną niechęć do szkoły

i wszystkiego co z nią związane .

W tym przypadku tylko ingerencja w szkole może pomóc

Nadmiar obowiązków:

Zbyt wiele zajęć pozalekcyjnych i oczekiwań ze strony rodziców może prowadzić do przeciążenia i sytuacji stresowych.

Dobrze jest aby nasze dzieci rozwijały swoje zainteresowania i pasje.

Wskazane jest również aby poznawały różne dziedziny nauki i sztuki aby mogły świadomie wybrać .

Czasem jednak warto się zastanowić wspólnie co jest dla dziecka najlepsze i pomóc mu w znalezieniu odpowiedniej równowagi między odpoczynkiem a pracą .

Nauczmy nasze dzieci dobrze odpoczywać a zaowocuje to w przyszłości .

Problemy w nauce:

Sama nauka może powodować sytuacje stresowe. Trudności z przyswajaniem materiału, odrabianiem lekcji , zaliczaniem klasówek czy egzaminy mogą blokować dziecko

Niska samoocena:

Wpływ niskiej samooceny na motywację i osiągnięcia szkolne.

Dziecko boi się zadawać pytania jeżeli czegoś nie rozumie.

Nie potrafi również aktywnie uczestniczyć w zajęciach co pogłębia stan separacji .

Z badań wynika ,że obie sytuacje są ze sobą ściśle powiązane.

Słabe wyniki w nauce generują niską samoocenę a ona blokuje dziecko co pogarsza wyniki w nauce.

Co zrobić w takim przypadku?

Z mojego doświadczenia wynika ,że pomoc wykfalifikowanego korepetytora bardzo pomaga. Dziecko uzupełnia braki w materiale , poprawia oceny . Obecność korepetytora oswaja dziecko i pomaga nauczyć się pokonywać lęk w zadawaniu pytań. Wiedza jaką zdobywa daje mu przewagę i poczucie pewności w szkole a co za tym idzie wzrasta jego samoocena .

1.2 Problemy zdrowotne

Choroby przewlekłe:

Długotrwałe nieobecności w szkole powodują powstawanie zaległości w nauce co utrudnia dziecku późniejsze funkcjonowanie.

Wiadomo ,że na takie sytuacje losowe nie mamy wpływu, możemy jednak pomóc dziecku poprzez pracę indywidualną w domu samemu albo z korepetytorem .

Problemy ze snem:

Odpowiednia ilość i jakość snu jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju pamięci i koncentracji u dzieci.

Dzieci, które śpią wystarczająco długo, mają lepsze zdolności poznawcze, są bardziej skoncentrowane i efektywne w nauce.

Dlatego tak ważne jest, aby dbać o zdrowy sen dziecka, co przyniesie korzyści nie tylko w kontekście edukacyjnym, ale także ogólnego rozwoju i samopoczucia.

Pierwszym punktem w tej sytuacji jest odcięcie przynajmniej na trzy godziny przed snem dziecka od telefonu, tabletu czy telewizora .

Po drugie codzienna wieczorna rutyna : spacer , kolacja , kąpiel, czytanie książki przed snem . To pomaga wyciszyć dziecko a organizm poprzez konkretne czynności dostaje sygnał ,że pora spać i się do togo przygotowuje.

1.3 Indywidualne predyspozycje

Styl uczenia się:

Każde dziecko ma unikalny styl uczenia się, który wpływa na jego wyniki szkolne.

Wyróżniamy trzy podstawowe style : wzrokowy, słuchowy i kinetyczny 2

Style te często się przenikają, nikt nie jest w 100 % wzrokowcem czy słuchowcem.

Zrozumienie różnic w tych stylach pozwala na dostosowanie metod nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów, co może znacząco poprawić ich wyniki szkolne.

Warto jest poobserwować dziecko w trakcie nauki. W żadnym wypadku nie narzucać mu postawy czy zachowania. Stwierdzenia „siedź prosto”, „nie kręć się” , „ skup się”, „nie gadaj tyle” nie pomagają a wręcz przeciwnie.

Dziecko musi się czuć podczas nauki swobodnie a jego zachowanie może nam dużo powiedzieć o stylu uczenia się 3

Dzięki temu dzieci mogą uczyć się w sposób, który najlepiej odpowiada ich naturalnym predyspozycjom, co prowadzi do większej efektywności i satysfakcji z nauki.

Zdolności poznawcze:

Każde dziecko ma unikalne zdolności poznawcze, które wpływają na sposób przyswajania wiedzy

Różnimy się między sobą :pamięcią roboczą , szybkością przetwarzania informacji ,zdolnościami werbalnymi i niewerbalnymi oraz postrzeganiem przestrzennym ⁴

Różnice w zdolnościach poznawczych mają istotny wpływ na przyswajanie wiedzy.

Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze dostosowanie metod nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów. Obserwujmy nasze pociechy a jeżeli nie możemy sobie na to pozwolić to skorzystajmy z pomocy wykfalifikowanej osoby np.

indywidualnego korepetytora , który poprzez kontakt z dzieckiem będzie mógł określić predyspozycje i metody nauczania .

2. Czynniki zewnętrzne

2.1 Środowisko rodzinne

Wsparcie rodziców:

Wsparcie emocjonalne i edukacyjne ze strony rodziców jest nieocenione dla zdrowego rozwoju dziecka.

Dzięki temu dzieci mogą rozwijać pewność siebie, osiągać lepsze wyniki w nauce, budować umiejętności społeczne i radzić sobie ze stresem.

Rodzice, którzy aktywnie wspierają swoje dzieci, kładą fundamenty pod ich przyszły sukces i szczęście. Jednak to wsparcie musi być mądre. Dziecko powinno nauczyć się ,że każde postepowanie ma swoje konsekwencje. Sukcesy i porażki są wpisane w nasze życie i zarówno jedne jak i drugie są dobre i można się z nich wiele nauczyć na przyszłość.

Trzymanie dziecka pod kloszem nie jest dobrym rozwiązaniem . Rolą rodzica jest nadzorować i pokazywać drogę a nie wyręczać we wszystkim.

Problemy rodzinne:

Konflikty rodzinne i problemy finansowe mogą mieć znaczący wpływ na wyniki

uczniów w szkole.

Ciągłe napięcia i kłótnie w domu mogą prowadzić do chronicznego stresu u dzieci,

co negatywnie wpływa na ich zdolność do koncentracji i przyswajania wiedzy.

W rodzinach, gdzie dominują konflikty, dzieci często nie otrzymują wystarczającego wsparcia emocjonalnego i edukacyjnego, co utrudnia im naukę

Niepewność finansowa może powodować lęk ,niepokój, poczucie wstydu ,wyalienowania

i niską samoocenę co również odbija się na wynikach szkolnych.

Ten temat jest bardzo trudny i nie ma tu złotego środka . Jedyne co można w takich sytuacja zrobić to dopilnować ,

żeby dzieci w żaden sposób nie czuły się winne zaistniałej sytuacji .

Dobrze jest tez , kiedy dzieci wiedzą co się dzieje i nie musza się domyślać . Sytuacje niepewności generują lęk i stres.

Jednak ta wiedza musi być przekazana w sposób odpowiedni i dostosowany do wieku dziecka . Jeżeli nie wiemy jak to zrobić dobrze jest skonsultować się z psychologiem bądź z terapeutą

2.2 Środowisko szkolne

Relacje z nauczycielami:

Relacja między nauczycielem a uczniem odgrywa kluczową rolę w procesie edukacyjnym.

Uczniowie, którzy czują się zrozumiani i wspierani przez nauczyciela, wykazują większą motywację do nauki. Przyjazna atmosfera w klasie sprzyja zaangażowaniu i chęci do zdobywania wiedzy.

Dobre relacje z nauczycielem zachęcają uczniów do aktywnego uczestnictwa w lekcjach, co przekłada się na lepsze zrozumienie materiału i wyższe oceny.

Metody nauczania:

Różne metody nauczania mogą znacząco wpływać na efektywność uczenia się, dostosowując proces edukacyjny do indywidualnych potrzeb uczniów.

Mamy wiele metod np.: metoda problemowa ,metoda projektów ,metoda dyskusji.5

Indywidualizacja nauczania, czyli dostosowanie metod do stylu uczenia się ucznia, może zwiększyć jego zaangażowanie i motywację.

Wykorzystanie technologii edukacyjnych, takich jak e-learning 6, może ułatwić dostęp do materiałów i umożliwić naukę w dowolnym miejscu i czasie.

Stymulowanie kreatywności i samodzielności uczniów poprzez różnorodne techniki nauczania może prowadzić do lepszych wyników edukacyjnych

Tutaj wydaje się ,że rodzice mają najmniejsze pole manewru . Jednak aktywne uczestnictwo w życiu szkoły może tu pomóc.

Regularne uczestnictwo w zebraniach rodziców, angażowanie się w rady rodziców oraz współpraca z nauczycielami i dyrekcją szkoły pozwala na lepsze zrozumienie potrzeb i problemów edukacyjnych dzieci.

Nie chodzi tu oczywiści o krytykowanie czy wytykanie błędów nauczycielom ale o konstruktywna współpracę .

Środowisko szkolne stanowią zarówno kadra pedagogiczna jak i dzieci wraz z rodzicami . Za wychowanie , rozwój i naukę naszych pociech jesteśmy odpowiedzialni wspólnie i żadna metoda spychologii tutaj nie będzie dobra .

Tylko życzliwa , wyrozumiała i rzetelna współpraca między rodzicami a placówką edukacyjna może przynieść pozytywne efekty.

2.3 Rówieśnicy

Presja rówieśnicza:

Presja ze strony rówieśników 7 może mieć znaczący wpływ na zachowanie i wyniki uczniów. Wpływ ten może być zarówno pozytywny, jak i negatywny, w zależności od kontekstu i charakteru relacji rówieśniczych.

Negatywne skutki presji rówieśniczej obejmują wzrost poziomu stresu i lęku, co może prowadzić do obniżenia samooceny                i poczucia własnej wartości. Uczniowie poddani negatywnej presji mogą doświadczać trudności w koncentracji,              

co przekłada się na gorsze wyniki w nauce. Ponadto, presja rówieśnicza może prowadzić do postaw ryzykownych, takich jak zażywanie substancji psychoaktywnych czy angażowanie się w przemoc.

Z drugiej strony, pozytywna presja rówieśnicza może motywować uczniów do osiągania lepszych wyników szkolnych i rozwijania umiejętności społecznych.

Wspierające i konstruktywne relacje rówieśnicze mogą sprzyjać zdrowemu rozwojowi emocjonalnemu i społecznemu uczniów.

Ważne jest tu aby spróbować porozmawiać z młodym człowiekiem na temat jego znajomości, przyjaźni może pierwszych miłości . Oczywiści nic na siłę .

Dziecko powinno samo chcieć na ten temat rozmawiać.

Dobrze jest również jeśli rodzice znają osobiście kolegów i koleżanki swoich pociech .

Środowisko rówieśnicze ma dla młodego człowieka bardzo duże znaczenie dlatego dobrze jest orientować się kto do niego należy ,żeby móc ocenić czy dana znajomość jest wartościowa czy nie . Rozmowa z dzieckiem na te tematy , może pomóc mu ocenić z jakimi ludźmi się spotyka i odseparować te relacje które są dla niego toksyczne.

To bardzo ważna umiejętność w dorosłym życiu .

3. Czynniki systemowe

3.1 System edukacyjny

Program nauczania:

Dobrze zaprojektowany program nauczania, który uwzględnia różnorodność treści, indywidualizację oraz nowoczesne technologie, może znacząco wpłynąć na zainteresowanie i wyniki uczniów, wspierając ich rozwój i osiągnięcia edukacyjne.

Egzaminy i oceny:

System oceniania odgrywa kluczową rolę w procesie edukacyjnym, wpływając zarówno na motywację, jak i poziom stresu uczniów.

Oceny mogą działać jako silny motywator, szczególnie gdy są one postrzegane jako sprawiedliwe i odzwierciedlające rzeczywiste umiejętności ucznia. Uczniowie, którzy otrzymują pozytywne oceny, często odczuwają większą satysfakcję z nauki i są bardziej skłonni do podejmowania dalszych wysiłków edukacyjnych.

 System oceniania może również generować znaczny stres, zwłaszcza w przypadku uczniów, którzy odczuwają presję osiągnięcia wysokich wyników. Stres ten może prowadzić do negatywnych skutków, takich jak lęk przed porażką, obniżenie samooceny oraz problemy zdrowotne.

Ważne jest, aby nauczyciele i rodzice byli świadomi tych potencjalnych skutków i starali się tworzyć środowisko edukacyjne, które wspiera rozwój ucznia bez nadmiernej presji i wprowadza równowagę i harmonię .

3.2 Polityka edukacyjna

Finansowanie szkół:

Podsumowując, poziom finansowania szkół ma fundamentalne znaczenie dla jakości edukacji. Inwestycje w infrastrukturę, kadrę nauczycielską, programy edukacyjne oraz wsparcie psychologiczne i socjalne przekładają się na lepsze wyniki uczniów i bardziej efektywny system edukacyjny.

Reformy edukacyjne:

Reformy edukacyjne mają znaczący wpływ na wyniki uczniów, zarówno pozytywny, jak i negatywny. Wprowadzenie zmian w systemie edukacji często ma na celu poprawę jakości nauczania, ale ich skuteczność zależy od wielu czynników.

Jednym z głównych elementów reform edukacyjnych są zmiany w programach nauczania. Aktualizacja treści edukacyjnych, wprowadzenie nowych metod nauczania oraz integracja technologii mogą prowadzić do lepszych wyników uczniów, jeśli są one dobrze zaplanowane i wdrożone.

Jednakże, zbyt częste zmiany mogą powodować dezorientację i stres wśród uczniów oraz nauczycieli, co może negatywnie wpływać na wyniki edukacyjne.

Reformy dotyczące struktury systemu edukacyjnego, takie jak zmiany w organizacji szkół, wprowadzenie nowych egzaminów czy modyfikacje w systemie oceniania, mogą mieć różnorodny wpływ na uczniów.

Na przykład, likwidacja gimnazjów w Polsce miała na celu uproszczenie systemu, ale w praktyce spowodowała pewne trudności adaptacyjne dla uczniów i nauczycieli.

Kluczowym elementem skutecznych reform jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia dla uczniów i nauczycieli. Szkolenia dla nauczycieli, dodatkowe materiały dydaktyczne oraz programy wsparcia psychologicznego mogą znacząco poprawić wyniki uczniów.

Brak takiego wsparcia może prowadzić do pogorszenia jakości nauczania i obniżenia wyników edukacyjnych.

Ostatnie lata pokazały, jak ważne jest elastyczne podejście do reform edukacyjnych. Pandemia COVID-19 wymusiła szybkie wprowadzenie nauczania zdalnego, co miało różnorodny wpływ na wyniki uczniów.

W niektórych przypadkach, brak odpowiedniego przygotowania i wsparcia technicznego spowodował spadek wyników edukacyjnych.

Co mogą zrobić rodzice ?

Nasza aktywna postawa społeczna , sprzeciw przeciw złym posunięciom systemu i niezgoda na nowe programy może coś zmienić. Wiemy jednak z doświadczenia ,że nie jest to proste .

Często ludzie odpowiedzialni za edukację nie liczą się z opinią samych zainteresowanych .

Pozostaje jednak próbować , aby pokazać młodzieży ,że obywatele również mają głos .

Podsumowanie

Pogarszające się wyniki w nauce wśród polskich uczniów to złożony problem, który wymaga wieloaspektowego podejścia.

Czynniki wewnętrzne: Problemy emocjonalne i psychologiczne, takie jak lęk, stres, trudności adaptacyjne, wyśmiewanie przez rówieśników, nadmiar obowiązków oraz lęk separacyjny, mogą znacząco wpływać na wyniki uczniów. Dodatkowo, problemy zdrowotne, takie jak choroby przewlekłe i problemy ze snem, oraz indywidualne predyspozycje, w tym styl uczenia się i zdolności poznawcze, również odgrywają istotną rolę.

Czynniki zewnętrzne: Zmiany w systemie edukacyjnym, jakość nauczania, dostęp do zasobów edukacyjnych oraz wsparcie ze strony rodziców i nauczycieli są kluczowe dla osiągnięć uczniów. Wprowadzenie odpowiednich reform i wsparcia może pomóc w poprawie wyników edukacyjnych.

Zakończenie

Aby skutecznie przeciwdziałać pogarszającym się wynikom w nauce, konieczne jest zrozumienie i adresowanie zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych przyczyn tego zjawiska.

Współpraca między nauczycielami, rodzicami i specjalistami jest kluczowa dla stworzenia środowiska, które wspiera rozwój uczniów i pomaga im osiągać lepsze wyniki.

Tylko poprzez całościowe podejście możemy zapewnić każdemu dziecku szansę na sukces edukacyjny i rozwój osobisty.

Więcej ciekawych artykułów z  tej tematyki znajdziesz tu

1)  Moje dziecko idzie do szkoły średniej 

Zachęcam do zaglądania i dzielenia się opiniami .

Artykuły z tej kategorii